مقدمه:
در اين مقاله به دنبال يكي از مهم ترين مباحث روز هستيم،مبحث بسيار مهم و ارزشمند اخلاق در انتخابات، بر كسي پوشيده نيست كه اخلاق از جمله صفات بارز الهي است كه در بسيار از آيات و روايات بر روي آن تاكيد فراون شده است،ولي در بسيار از موارد وجود و وجوب اين صفت الهي از حساسيت و تاكيد فراواني بر خوردار مي باشد، مخصوص وقتي كه اگر نقص در اين ضمينه باعث لطمه به دين و زندگي مردم شود،تاريخ نشان داده كه بد اخلاقي هاي انتخاباتي باعث لطمات سختي به جامعه و حكومت شده است، به طوري كه اين رفتار هاي غير اخلاقي باعث بروز و ظهور فتنه هاي بس خطرناك و پيچيده درجامعه شده است.
اهميت اخلاق در روايات:
قبل از اين كه وارد در مبحث اصلي خود شويم، براي اين كه به اهميت موضوع بيشتر واقف شويم به اهميت اخلاق در روايات مي پردازيم:
آبادی شهرها در گرو اخلاق نیک
امام صادق عليه السلام:«لبِّرُ وَحُسنُ الخُلقِ يَعمُرانِ الدِّيارَ وَيَزيدانِ فِى العمارِ؛[1](نيكى و خوش اخلاقى، شهرها را آباد و عمرها را زياد مى كند»
رعايت اخلاق واجب همگاني
وقتي كه سخن از اخلاق در انتخابات به ميان مي آيد اين سوال به ذهن مي رسد كه چه كسي بايد اخلاق را رعايت كند،اصولاً چه كسي در اين قضيه بايد جواب گو باشد، بر كسي پوشيده نيست كه اخلاق چيزي نيست كه معطوف به گروه و قشر خاصي باشد،بلكه همه موظف به رعايت اخلاق در عرصه هاي مختلف زندگي اجتماعي و سياسي مي باشند.
اهم شاخصه هاي اخلاقي در انتخابات:
اولين شاخصه ي اخلاقي: توجه به رضايت الهي و تقوي در كار
اولين نكته اخلاقي كه بايد در هر انتخابات همه بر آن پايبند باشند تقوي و ترس الهي است اصولاً هر كاري كه براي رضاي خدا وخشنودي باري تعالي نباشد داراي ارزش و قرب نخواهد.
«بلي من اسلم وجهه لله و هو محسن فله اجره عند ربه و لاخوف عليهم و لا هم يحزنون»[ بقره/ 112]«كسي كه خود را تسليم محض خدا مي‌كند، از هيچ چيزي نمي‌هراسد و هرگز دچار ترس و اندوه نمي‌گردد».
شاخصه دوم :عدم تمسخر و تخريب ديگران
يكي از رفتار هاي غير اخلاقي كه در بعضي از موارد شاهد آن بوده ايم تخريب و به سخره گرفتن فعاليت هاي ارزشمند، ساير رقيبان ومسئولان،مي باشد در واقع بعضي افراد براي اين كه خود را در چشم مردم خوب جلو دهند به دنبال تخريب ديگران هستند. غافل از اين كه اين روش تبليغي از جمله حركتهاي غير اخلاقي است كه مورد پسند هيچ انسان آگاه و آزادي نمي باشد.و حقيقتاً به دور از اخلاق جوانمرادانه است كه براي اين كه خودرا بالا ببريم حاصل تلاش و زحمت ديگران را تخريب و مسخره كنيم.
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسى أَنْ يَكُونُوا خَيْراً مِنْهُم[حجرات /11] اى كسانى كه ايمان آوردهايد! نبايد گروهى از مردان شما گروه ديگر را مسخره كنند، شايد آنها از اينها بهتر باشند»
شاخصه سوم :پرهيز از دروغگويي و دادن وعده هاي واهي:
يكي ديگر از رفتار هاي غير اخلاقي كه در بعضي از موارد شاهد آن هستيم دادن وعده هاي دروغ و واهي و بدون اساس و برنامه به مردم براي جلب نظر و راي آنهامي باشد، ولي غافل از اين كه اين روش هر چند شايد در ابتدا بعضي از افراد ساده را به خود جلب كند ولي در دراز مدت باعث ناراحتي مردم و درنهايت از دست دادن محبوبيت اين افراد مي شود.
« ان الله لا یهدى من هو مسرف كذاب[ غافر، 28] خداوند كسى را كه اسرافكار و دروغگو است هدایت نمى كند »
پيامبر صلى الله عليه و آله:إِنَّ رَجُلاً أَتى سَيِّدَنا رَسولَ اللّه صلى الله عليه و آله فَقالَ: يا رَسولَ اللّه عَلِّمنى خُلقا يَجمَعُ لى خَيرَ الدُّنيا وَالخِرَةِ فَقالَ صلى الله عليه و آله : لاتَكذِب؛[2]مردى به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كرد: به من اخلاقى بياموزيد كه خير دنيا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
شاخصه چهارم:پرهيز از تكبر و غرور
از جمله آفتهاي مسئوليت هاي دنيايي تكبر و باد غرور مي باشد، چه بسيار افرادي كه به محض رسيدن به مقامات فاني و زود گذر دنيايي احساس و توهم بزرگي و آقاي كرده و ديگران را درحد بنده هم قبول ندارند.
« لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرينَ [سوره نحل آیه 23] قطعاً خداوند از آنچه پنهان مىدارند و آنچه آشكار مىسازند با خبر است او مستكبران را دوست نمىدارد!»
امام محمد باقر علیه السلام:الجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزُّ و جلَّ یومَ القیامَةِ؛)[3](دورترین مردم ار خداوند عزّو جل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند.)
شاخصه پنجم:صداقت در قول و فعل و وفاي به عهد
يكي از چيزي هاي كه كانديداهاي مختلف لازم است در فعاليت هاي تبليغاتي خود نسبت به آن توجه داشته باشند اين است كه در قول و فعل خود با مردم صادق باشند اگر به مردم وعده ي كاري را مي دهند در دادن اين وعده صادق باشند و بعد از اين كه به مسندي رسيدند به وعدهاي خود عمل كنند و آن ها را به دست فراموشي نسپارند :
امام علي عليه السلام : بالاترين صداقت، وفاي به پيمان هاست.[4]
امام علي عليه السلام : بهترين عدم اصراف و زياده روي[5]
شاخصه ششم پرهيز از اسراف
يكي از بد اخلاقي هاي كه در بعضي از انتخابات شاهد آن هستيم، اسراف هاي زيادي است كه در فعاليت هاي تبليغاتي خود را نشان مي دهد،صرف هزينه هاي آنچناني و بدون اهميت اين قدر در بعضي از انتخابات به اوج مي رسد، كه داد مردم را هم بلند مي كند، اي كاش مي شد راههاي بهتر و كم هزينه تر را براي معرفي خود به مردم در پيش مي گرفتيم.
امام على عليهالسلام :«فَدَعِ السرافَ مُقتَصِدا وَاذكُر فِى اليَومِ غَدا وَأَمسِك مِنَ المالِ بِقَدرِ ضَرورَتِكَ وَقَدِّمِ الفَضلَ لِيَومِ حاجَتِكَ؛[6]اسراف را رها كن و ميانهروى در پيشگير و امروز به ياد فردا باش و از مال به اندازه ضرورتت نگهدار و اضافى آن را براى روز نيازمنديت (قيامت) پيش فرست.»
خاتمه :
اخلاق از جمله ارزنده ترين و باارزش ترين صفات الهي به حساب مي آيد كه همه مي بايست خود را ملزم به رعايت شاخصه اي مهم آن در زندگي كنيم، البته با توجه به اين كه موضوع اين مقاله اهم شاخصه هاي اخلاقي درفعاليتهاي انتخاباتي بود همه ما چه در موضع هواداري از كانديداهاي انتخابي خود و چه در موضع فرارتر از آن مي بايست تقواي الهي و صداقت و پرهيز از دروغ و دادن وعده هاي بي اساسدر سر لوحه كار خود قرار دهيم.
منابع
[1](التوحيد، ص 63)
[2](بحارالأنوار، ج72، ص262، ح43)
[3]ثواب الاعمال(ترجمه حسن زاده)ص688
[4] «ميزان الحكمه 13» صفحه 347
[5]همان
[6]نهج البلاغه، نامه21 برگرفته از سایت رهروان ولایت
اطلاعات کاربری
خداحافظ ماه خوب خدا ...لینک دوستان
آمار سایت
کدهای اختصاصی
--------------
-------------------